Disclaimer

De bijdragen aan het maatschappelijke debat, zoals op dit blog gepubliceerd, zijn bedoeld als ondersteuning van het recht op vrije meningsuiting. Mocht u desondanks in uw eer of goede naam aangetast worden, of nog erger dat u door deze teksten gekwetst wordt, lees dan eerst even de bijgaande disclaimer.

Friday, June 24, 2005

Religie als revolutionaire identiteit

Religie als revolutionaire identiteit

door Keesjemaduraatje

Doordat religie zich baseert op geestelijke waarden en niet, zoals het Marxisme , op de economische basis van de samenleving, kan het zowel transportmiddel van nieuwe ideeën, als politiek pressiemiddel, als kapstok voor een revolutionaire identiteit zijn.

Marcel Kurpershoek schreef op 9 December 2004 in de NRC:

"(...)
In grote delen van de wereld is de islam nu en in de toekomst een cruciaal onderdeel van de identiteit. Het gaat erom welke soort islam de geestelijke ruimte van een land bepaalt. Wil de politieke islam in de westerse wereld worden aanvaard, dan moet hij laten zien dat hij niet de vijand is van gelijke religieuze rechten en andere mensenrechten, van cultureel pluralisme en democratische vrijheden. De politieke islam moet opkomen voor het recht van het individu om zelf beslissingen te nemen binnen de grenzen van de wereldlijke wetgeving. Hij moet zich een vijand betonen van alle vormen van geweld en intimidatie, van de lagere status en onderdrukking van vrouwen en minderheden in het publieke en private domein, en van iedereen die het recht in eigen hand wil nemen.

Is daar kans op? Eerlijk gezegd: niet in de afzienbare toekomst. Kan de politieke islam een meer humanistisch perspectief ontwikkelen? De discussies die thans binnen de politieke islam worden gevoerd, verschillen nauwelijks van die tussen 1920 en 1940, toen Hasan al-Banna de Egyptische Moslimbroederschap heeft opgericht. Wij horen hetzelfde verhaal over het westerse materialisme, de uitbuiting van de vrouw, zedeloosheid, de rol van de jihad enzovoort. Hoelang zullen we nog moeten wachten?

(...)
De islam als religieuze cultuur moet los gezien worden van de politieke islam als ideologie - een ideologie die sociale frustraties vertaalt in vijandigheid jegens westerse waarden. Een dialoog met de islam is nauwelijks mogelijk. Er is geen islamitische paus. Het gevaar bestaat dat zo'n dialoog - geheel ten onrechte - de rol van de politieke islam als woordvoerder van de moslims bevestigt.
(...)
De politieke islam beweert, in strijd met de historische feiten, dat de islam staat én religie is. Voor de politieke islam, die zijn aanhangers heeft in de staat en onder de geestelijkheid, dient het sacrale als voorwendsel om te onderdrukken, te intimideren en ieder debat te smoren. Het doet je weer grijpen naar Karl Poppers Open society and its enemies, bijvoorbeeld over de paradox van de verdraagzaamheid: het recht om uit naam van de verdraagzaamheid de onverdraagzamen niet te tolereren. Moslims en niet-moslims moeten ervoor worden behoed dat de religie wordt gekaapt voor gewelddadige politieke doeleinden. De remedie ligt voor de hand: er moeten universele maatstaven worden aangelegd en er moet een firewall komen tussen het sacrale domein en de burgerlijke samenleving.
(..)
De politieke islam bestudeert de geschiedenis niet omwille van de geschiedenis, maar om ideologische munitie te vinden. Dat moet andersom. Onderwijzen hoe je geschiedenis moet onderwijzen is in een islamitische staat geen sinecure. Bovendien is het slechts een deel van de oplossing. In veel landen dragen gevestigde belangen ertoe bij dat de islam wordt afgeschilderd als een geval van door boze vijanden onderdrukt adeldom. Aan het andere uiteinde van de schaal vinden wij gefrustreerde en vertwijfelde burgers. Van een minderwaardigheidscomplex naar een meerderwaardigheidscomplex is maar een stapje. De politieke islam lijdt aan beide. Hij beweert het slachtoffer te zijn van westerse samenzweringen, maar zijn programma predikt de suprematie van de moslims. "(einde citaat)

En nu het commentaar van KeesjeMaduraatje
Daar heb je hem weer:Karl Poppers "Open society and its enemies". Toen ik op de Vrije Universiteit studeerde was dat al verplichte literatuur, maar ik heb het boek helaas niet serieus genoeg genomen. Het criterium of een samenleving open is en dus tolerant, democratisch en vrij, of dat een samenleving gesloten, authoritair en onvrij is, zal in de toekomst steeds belangrijker worden en andere criteria zoals economische uitbuiting overvleugelen.

Veel actievoerders zoals een buurtcommitee in de Amsterdamse Pijp denken dat er zoveel kritiek op de politieke Islam is door de Islamofobe en racistische standpunten van de critici. Ze houden buurtbijeenkomsten tegen racisme in de buurt. Daarmee gaan ze voorbij aan de werkelijke standpunten die altijd over vrijheid en tolerantie gaan. Op die manier praten mensen langs elkaar heen die eigenlijk hetzelfde doel hebben.

Bij de website Indymedia is zelfs een ploeg mensen dag en nacht bezig commentaren uit hun weblog te halen die het "buurtcomittee" ter discussie stellen. Elke niet welgevallig commentaar wordt onder het motto "racistisch" weggehaald. Daarmee is het medium van de anti-globaliseringsbeweging zelf een afgesloten bastion geworden en niet meer in staat kritiek te verdragen of te discussieren. Ze zijn hetzelfde bezig als de politieke Islam: intimideren en ieder debat smoren.

Doordat een groep in de samenleving gemarginaliseerd wordt, onderdrukt wordt, uitgebuit wordt, noem maar op, dat maakt deze groep nog niet tot heiligen. Juist doordát leden van die groep er archaïsche denkbeelden op na houden en vasthouden aan intolerante gezichtspunten, blijven ze in een hoekje zitten.


2 comments:

Gert said...

Je ziet dat een aantal groepen zich behoorlijk aan het ingraven zijn. Er is geen ruimte meer voor dialoog. Andersdenkenden worden verkettert. Niet alleen bij de verschillende geloofsstromingen komt extremisme voor. Er zijn ook atheïsten die, als ze het voor het zeggen zouden krijgen, alle gelovigen op de brandstapel zouden leggen. Mensen lijken de moeite niet meer te willen nemen elkaar te leren kennen of te willen begrijpen. Integendeel. De polaristatie zet zich steeds meer door. Met alle gevolgen van dien.

AVe said...

Gert, ken jij atheisten die zoals je schrijft als ze het voor zeggen krijgen, alle gelovigen op de brandstapel zouden willen leggen? Ik kan dat niet geloven. Wie zijn dat dan? Kun je namen noemen? Ik heb een bloedhekel aan religie, alle religies maar ik vind dat iedereen mag geloven wat ie wil. Zoals het nu gaat, gaat het niet goed. Religie wordt door Cohen als uitgangspunt voor de moraal genomen. En dat is een grote fout. Het is algemeen bekend dat de islam zijn moraal terug wil zien in de openbare ruimte en dat zie je meer en meer. De vrouwen die bedekt zijn, om wat voor reden dan ook, zijn daar wel degelijk een uiting van. En ik erger me er te pletter aan. Natuurlijk ben ik tolerant voor andersdenkenden maar moet ik tolerant zijn voor idiotie? Moet ik tolerant zijn voor intolerantie?