Eten wat de pot schaft

Eten is al drie generaties een probleem in de familie Madura. Gewoon een lekkere pot eten koken is er niet bij. De één eet geen vlees, de ander geen margarine en weer een ander is vies van alles. Dat is geen ontspannen toestand aan tafel.

Mijn moeder krijgt rond 1956 in Leeuwarden haar schoonfamilie op bezoek. Er wordt spinazie klaar gemaakt. Dat is destijds nog gewoon los als blaadjes te koop bij de groenteman en die blaadjes moeten gewassen worden. Ik vertel het er maar even bij voor de reaguurders die gewoon spinazie als baksteen kopen en in de magnetron ontdooien.

Ze mag de spinazie echter niet zelf wassen. Mijn tante is speciaal meegekomen, om oma bij te staan en de groente te wassen. Vijf keer spinazie wassen is wel het minste, want er kon nog eens een korreltje zand inzitten. Dat werd niet aan mijn moeder toevertrouwd.

Al twee dagen voor het bezoek van oma is er stress in huis. "Je weet dat moe alleen boter lust", zegt mijn tante aan de telefoon. Volgens mij wil oma daarmee tot uitdrukking brengen dat ze niet van de straat is en dat ze van betere Fries-boeren-komaf is. Weliswaar zijn ze daarna in de jaren '30 in een zodanig diepe armoede vervallen dat ze hun brood van de steun moeten halen. Maar dat maakt niet uit. Het besef iets beters te zijn,  "het uitverkoren volk", zit in je hoofd en niet in je maag.

Later zal mijn moeder bij het in aantocht zijn van leden van de familie Madura spontaan een reeële hernia-aanval krijgen, waardoor ze helemaal niet meer in staat is boter op tafel te zetten of spinazie te wassen. Ze hebben haar definitief gevloerd. De wonderbare genezing komt meestal een dag na vertrek. Als de kust weer veilig is.

Op de camping staan we tegenover een hele aardige famile in een tent. Bij het vertrek laten ze een groen kooltje en een prei achter. Aardig. Toch kan mijn moeder het niet laten er een denigrerende opmerking over te maken: "Kool is volks voedsel". Blijkbaar horen wij niet bij dat volk. Bij ons staan tot moes gekookte wortelen en slavinken op het menu. Uien, prei en kool is bij mijn weten nooit op tafel gekomen. Volgens de officiele huis doctrine is dat omdat het Volks Voedsel is. Later hoor ik dat de familie Madura zich schaamde voor de geur die dit voedsel voorbrengt en dat ze door die geur te kennen geven dat ze armelijk voedsel eten. Nooit uien eten. Dat is armeluivoedsel en wordt in geval van nood in het schuurtje gekookt.

Het verbaast dan ook helemaal niet dat ik in 1991, als mijn ouders op bezoek komen, ook allerlei andere dingen moet gaan kopen. Geen gewone margarine, geen vlees voor mijn vader en geen uien, prei en paprika. Voor mij een bijna onmogelijke toestand. Ik realiseer me dat ik in dezelfde situatie als mijn moeder in 1956 ben terecht gekomen. Alleen worden er nu allerlei medische redenen aan toe geschreven.

Aan die toestand van gijzeling door de miezemuizers is het afgelopen weekeinde een einde gekomen. Mijn vader heeft Alzheimer en ik zou twee dagen voor hem zorgen. Mijn moeder is acht dagen in Turkije. "Ik zal eens even een lekker potje voor jou koken" zeg ik tegen mijn vader. "Dat is goed jongen", zegt hij tevreden.

Sla met lekker veel ui erin. Slavinken in olijfolie gebakken. Aardappelen en een koolschotel met paprika. Eet smakelijk. Mijn vader smult en schept nog eens extra op. "Heerlijk. Net als vroeger", zegt hij.