Is Dries van Agt een antisemiet?

We zouden de vraag, of Dries van Agt een antisemiet is, niet stellen als hij na het afscheid uit de politiek gewoon op de Heilig Land Stichting was blijven wonen, samen met zijn vrouw Eugenie, zonder zich ergens mee te bemoeien. Dries van Agt is daarvoor echter te ijdel. Hij blijft de publiciteit zoeken, met controversiële standpunten. Het interessante aan Dries van Agt is, dat hij zowel tijdens zijn hoogleraarschap, zijn ministerschap als daarna, steeds omstreden en controversieel is geweest. De verwijten aan zijn adres komen dus wel ergens vandaan. Of ze terecht zijn, zullen we hieronder onderzoeken.
(Foto boven:  Dries van Agt met Hamas-voorman Haniye)

De huidige tijd, vanaf 2002

De Pro-Palestijnse beweging heeft steeds geprobeerd 'prominente' Nederlanders voor de Palestijnse zaak te interesseren. Dat is in het geval van Dries van Agt en Gretta Duisenberg ook gelukt. Dries van Agt ging na een reis naar de bezette gebieden, eind jaren negentig, om. In 2002 gaat hij met Gretta Duisenberg actie tegen Israël voeren. Het officiële Palestina Komitee laat hij links liggen. Het gevolg is echter dat Dries van Agt als een zogenaamde "Palestijnse Alleseter" beschouwd kan worden. Hij eet alles wat Palestijns is: Hamas, moslimbroeders en radicale querulanten.     

Hij doet meteen al controversiële uitspraken. Tijdens een speech voor Palestijnen, ter gelegenheid van de Nederlandse Bevrijdingsdag: "De bezetting van Nederland duurde vijf jaar. De Palestijnen liggen al acht keer vijf jaar onder bezetting." (NRC 21 mei 2007)

Door zo op de tenen van alle Nederlanders en in het bijzonder de Joden te gaan staan, wekt Dries van Agt een verkeerde en dubieuze indruk. Hij is zich daar van bewust, blijkt uit hetzelfde krantenartikel.

Ik heb zijn lezingen  meerdere keren bezocht: Bij de Utrechtse JOVD, bij de Vereniging van Moslim-studenten in Rotterdam en bij de viering van de Nakba, in de Balie. Van Agt is slim genoeg om mij tijdens de lezing te 'framen' als zijnde: "Van het CIDI". Het viel ons op hoe weinig van Agt werkelijk weet van de situatie der Palestijnen. Het is een luie politicus gebleven, die echter voor de Palestijnen zeer nuttig is.

Tijdens zijn ministerschap
Dries van Agt is tijdens zijn politieke carrière altijd pro-Israël geweest. Dat blijkt bijvoorbeeld, als Israël in 1982 Libanon binnenvalt en de sympathie voor Israël in Nederland minder wordt. Dries van Agt zegt dan: "De „onvoorstelbare hoeveelheid wapentuig", door Israël bij de PLO in Libanon gevonden, heeft de actie Vrede voor Galilea „aanmerkelijk begrijpelijker" gemaakt" (NIW 27-08-1982)

Ronny Naftaniël van het CIDI herinnert het zich anders: "Er was nooit een premier die kritischer was over Israël dan Van Agt. Onder Van Agt verhuisde de Nederlandse ambassade van Jeruzalem naar Tel Aviv, na de annexatie door Israël van Oost-Jeruzalem. Van Agt, zegt Naftaniël ook, drong verschillende keren aan op sancties tegen Israël na het bloedbad, door christelijke milities, in de Palestijnse vluchtelingenkampen Sabra en Shatila. Van Agt zei dat de samenwerking tussen Europa en Israël zou moeten worden opgeschort" (NRC 21 mei 2007)

(Foto hierboven: Dries van Agt met oud-Ambassadeur en anti-Israëlactivist Jan Wijenberg, plus in het midden, de vrouw van voormalig Fatah terrorist Ibrahim Al-Baz)

Er zijn steeds kleine incidenten rond van Agt, die twijfel zaaien aan zijn inlevingsvermogen. Zo wordt beweerd, dat hij ooit tijdens een lezing gezegd zou hebben:  "Wie is Anne Frank?". Na een  enorme rel, heeft degene die dit gehoord heeft zijn bewering ingetrokken. Zo gaat het steeds weer. Er wordt iets gezegd, maar van Agt heeft het niet zo bedoeld.

Rode Jeugd
Dries van Agt speelt wel een hele vreemde rol tijdens de gijzeling van een kerkkoor in de Scheveningse gevangenis in 1974. Het lid van de Rode Jeugd Lucien van Hoesel zit op dat moment  een straf wegens wapenbezit uit. Hij raakt bevriend met de Palestijn Adnan Nuri, die vast zit wegens een vliegtuigkaping. De criminelen Jan Brouwers en Daan Denie (Gijzelingsdrama Deil), de Algerijn Mohammed Koudache en  de Palestijn Adnan Nuri gijzelen tijdens een kerkdienst het kerkkoor Ut Captivi Gaudeant (‘opdat gevangenen zich verblijden’). Lucien van Hoesel heeft medelijden met de zangers en tevens gegijzelde familieleden, waaronder kinderen en bemiddelt tussen de gijzelnemers en de politie.Uiteindelijk wordt de gijzeling door de mariniers beëindigd.

Het tijdens de gijzeling in de Scheveningse gevangenis gebruikte wapen is afkomstig van de monnik broeder Mattheus, die het wapen in een sex-massage-salon in Breda heeft opgehaald en tijdens  een bezoek aan Jan Brouwers  gegeven heeft. Broeder Mattheus krijgt sexuele diensten als ruilmiddel. Broeder Mattheus is de broer van het met Van Agt bevriende KVP-Kamerlid Harrij Notenboom. Eerder was de bewuste monnik de toegang tot de gevangenis blijvend ontzegd. Op voorspraak van Van Agt - op dat moment minister van Justitie - kreeg broeder Mattheus weer toegang en daarop volgde de ongelukkige wapensmokkel.

In 1974 heeft van Dries Agt door domme nalatigheid en corruptie de eerste en enige Palestijnse gijzeling in Nederland mogelijk gemaakt. Nalatigheid blijkt een wederkerende factor in de politieke carrière van Dries van Agt te zijn.

(foto: Dries van Agt met islamitische prediker Nourdeen Wildeman)





Menten
Het proces tegen de oorlogsmisdadiger Menten is voor de minister van  justitie Dries van Agt zeer problematisch, vanwege de nooit genoemde familiaire contacten tussen de families Lippe-Biesterfeld en Menten. Als Prins Bernhard met een affaire te maken heeft, of die nu reëel is of niet, dan is een Nederlandse politicus extra op zijn hoede. Minister van Agt maakt de grote blunder van te laat ingrijpen en Menten laten ontsnappen naar Zwitserland. Maar misschien is het ook een slimmigheidje van Dries van Agt.

De Velser affaire speelt zich aan het einde van de oorlog af. Er worden communisten opgepakt, zodat zij gedurende een eventueel machtsvacuüm, na vertrek van de Duitse bezetting, geen greep naar de macht kunnen doen, in Nederland. De communistisch verzetsstrijdster Hannie Schaft is één van de slachtoffers van deze merkwaardige samenwerking tussen de Binnenlandse Strijdkrachten rond Prins Bernhard en de Duitse bezetter. Pieter Menten kende de rol van Prins Bernhard tijdens de Velser Affaire en heeft dit als wisselgeld gebruikt tijdens zijn vervolging. Pas toen de kluis van Pieter Menten door de autoriteiten was leeggehaald, kon hij worden vervolgd.

Op 9 november 2017 organiseert het comité Kristallnachtherdenking in Theater Perdu te Amsterdam, een herdenking. Het comité bestaat uitsluitend uit ex-communisten. Dries van Agt is als spreker uitgenodigd. De leden van het comité moeten zich afvragen wat voor hen belangrijker is: De eer en waardigheid van de omgekomen communistische verzetsstrijders, die door de Nederlandse regering in ballingschap zijn opgeofferd tijdens de Velser affaire, of de merkwaardige steun van Dries van Agt aan Palestijnen. 

Even een persoonlijke noot:  De Velser affaire heeft veroorzaakt, dat bij ons thuis nooit de Nederlandse vlag werd uitgestoken en er door mijn vader schamper over Prins Bernhard werd gesproken. Mijn vader was tenslotte zelf, op 18-jarige leeftijd, bijna slachtoffer van de Velser affaire geworden. Communistische verzetsstrijders in West-Friesland waren in 1945 zodanig wantrouwig en op hun hoede, door het verraad en de arrestaties, dat zij iedereen dreigden dood te schieten die het wachtwoord niet kende.

Bloemenhove
Dries van Agt werd tijdens zijn ministerschap door de linkse media als conservatief en zeer rechts beschouwd. Hij weigerde een abortuswet te tekenen. Hij wilde de abortuskliniek Bloemenhove sluiten. Hij beperkte het aantal zitplaatsen in sexbioscopen. Dries van Agt ging met zijn standpunten en beleid in tegen de verruiming van normen en waarden, zoals aan het einde van de jaren zestig in zwang was gekomen. Het is dan ook opvallend, dat Anja Meulenbelt, als feministe van het eerste uur,  nu zo positief over Dries van Agt is. De haat tegen Israël prevaleert en verduistert haar brein.

Hoogleraarschap
Aan het einde van de jaren zestig is Dries van Agt hoogleraar rechten in Nijmegen. In die tijd staat hij als liberaal en vrijzinnig te boek. Hij kwam op tegen de 'deplorabele situatie van preventief gedetineerden' en uitte kritiek op de massale vervolging van de bezetters van het Maagdenhuis. In 1971 sloot hij een lezing op een artsencongres af  met: "Zelfs actieve euthanasie kan een uiting van echte medemenselijkheid zijn" ('Van Agt, Tour de force; van  Merriënboer;2008: blz 57).
De opvatting over abortus, euthanasie en rechtspraak zijn in die periode veel liberaler en moderner, dan het beleid dat van Agt tijdens zijn ministerschap verdedigde.

In een terugblik zegt hij daarover: "We leven thans in de nasleep van de culturele revolutie aan het einde van de jaren zestig. Die omwenteling heeft veel onheil teweeg gebracht. (...) Vrijheid zonder grens of maat, niet getemd door verantwoordelijkheidsbesef en gemeenschapszin, verscheurt het weefsel van de samenleving. (...) De verheerlijking van ongebreidelde vrijheid heeft de seksualisering van de maatschappij met zich gebracht. (...)  In latere jaren heeft zich de seksuele obsessie van de maatschappij meester gemaakt, uitgebaat en mede daardoor verhevigd door het reclamewezen. Wie nog het lef heeft daartegen te opponeren wordt veelal vermaledijd als preutse puranist" (De eenzame fietser; Koster, Adrianus; 2008; blz.255)

Textielfabrikant in Geldrop
Een zoektocht naar het eventuele antisemitisme en de bronnen daarvan in het leven van Dries van Agt. Is zijn jeugd, als zoon van een textielfabrikant, in Geldrop, eventueel een hele vroege inspiratiebron voor anti-Israëlische acties? Is zijn schoolgaan op het Augustinianum te Eindhoven een oorzaak voor het dubieuze anti-Joodse gedrag? Ik heb alle biografieën over van Agt doorgelezen en niets gevonden. Van Agt zelf houdt zich zoals gewoonlijk van de domme. " Ik heb over de oorlog geen duidelijke herinneringen". Hij was veertien toen de oorlog was afgelopen. Vele 'Stolperstein' in de stoepen in de buurt van het Augustinianum herinneren aan de Joden die in de Tweede wereldoorlog uit Eindhoven zijn weggevoerd en vermoord. De jonge Dries van Agt heeft het niet gemerkt, niet gezien. Hij verschilt daarin niet van de overige Nederlandse bevolking van die tijd.   

Conclusie
Is Dries van Agt een antisemiet? Dries van Agt is vooral publiciteitsgeil en ijdel. Zijn optreden voor Hamas en de Palestijnse Gemeenschap brengt hem steeds weer in de publicitaire belangstelling en daar geniet hij van. Zijn onverstandige optreden en versprekingen brengen hem steeds weer in problemen. Daar geniet hij ook van. We kwalificeren Dries van Agt als vijand van Israël, omdat hij steun aan Hamas verleent en zogenaamd niet weet wat voor club dat is. Hij is geen vriend van het Joodse volk. Daar laten we het bij.

Schandalig dat uitgerekend Dries van Agt bij een Kristallnachtherdenking spreekt. Een provocatie die we lang niet hebben meegemaakt.