Stralsund 1991

Door Keesjemaduraatje
De Muur tussen Oost en West was net gevallen en ik woonde al een paar maanden in Duitsland verhuisd. Wat wil je nog meer? Ik was 300 KM uit Amsterdam naar het Oosten verhuisd en slechts drie maanden daarna, ging ik al weer 500 KM nog oostelijker werken. Ik kon een cursus  van twee weken "Grundlagen der Programmiering" geven, aan het voormalige  medewerkers van het Kernkraftwerk Greifswald. Dus stapte ik zondags om twee uur 's middags in de auto om zeven uur lang naar Stralsund te rijden, dat ligt ergens aan de Poolse grens. De wegen waren nog niet verbeterd en er waren heel veel files, omdat er meer West-Duitsers op het idee gekomen waren om in het Oosten hun geld te verdienen. Soms reed ik ook met Klaus uit ons dorp mee, die daar een Kalkoenenboerderij was begonnen. Hij beweerde dat we absoluut naar het Oosten moesten verhuizen, omdat daar onze toekomst lag. Mijn vrouw kon daar rechter worden, ook al had ze slechts een zeven voor haar eindexamen rechten. Ik zou daar een PC bedrijf kunnen beginnen, omdat de Oost-Duitsers allemaal behoefte aan een PC hadden.

De klas die de grondbeginselen van de programmeerkunst moest leren had al vrij veel met leraren meegemaakt. Er was een Iraanse leraar geweest die de programmeertaal COBOL moest onderwijzen, maar niet het woord COBOL kon spellen. Dan is het vertrouwen in de Westerse programmeerkunst niet zo groot meer, natuurlijk. Ongeveer dertig procent van de cursusdeelnemers was lid geweest van de Partij en ik moet werkelijk eerlijk zijn en zeggen dat dat wel de beste leerlingen waren. Ze hadden vroeger al PC's gehad, die via Oostenrijk naar de DDR gesmokkeld waren. Het Westen mocht geen computers aan het Oostblok verkopen. Ze hadden daarop een primitief soort Basic geprogrammeerd, dat wij Spaghetti-taal noemden, vanwege de ongestructureerdheid en de vele lussen.

Het probleem van die IT-trainingen die we gaven was wel, dat de deelnemers naar het Westen vertrokken zodra ze hun diploma hadden. We waren dus bezig onze eigen concurrentie op te leiden. Bovendien was het niet goed voor de streek als iedereen wegtrok. Ik werkte in een cursusinstituut in Bremen en elk instituut in het Westen had een Oost-Duits instituut geadopteerd, om te helpen ook daar cursussen te geven. Leraren uit Bremen gaven dus meestal les in Greifswald en Stralsund. Wat voor de werklozen in Bremen goed was, cursussen in UNIX en Novell, moest dus ook voor de Oost-Duitsers goed zijn. Helaas was er in het gehele land Mecklenburg-Vorpommern geen behoefte aan UNIX programmeurs. Wel aan goede restaurants. We hadden dus beter een goede horeca-training kunnen geven. Maar ja.

De cursusdeelnemers hadden een negatief beeld van de leraren uit het Westen. Ik reed bijvoorbeeld in een oude Subaru 1600 en dat kon volgens hen nooit goed zijn. Als ik een succesvolle leraar was geweest, dan zou ik in een grote Mercedes aan komen rijden. Dat was het beeld van het kapitalisme, dat deze mensen toen nog hadden. Dan kon ik praten wat ik wilde, dat dat geld eerst verdiend moest worden enzo, maar dat ging er niet in. Een maand later  kwam er een voormalige manager van Siemens, die het leuk vond om eens economieles te geven, in een grote Mercedes aangereden. Daar hebben we de succesvolle leraar uit München, zei ik spottend, maar dat was ook weer niet goed. Toen hadden ze het weer over de kapitalist die in Greifswald de mensen kwam uitbuiten.

Op een gegeven moment ben ik begonnen een cursus "Positief Denken" te geven. Dat ging vrij plat. "Jullie kunnen wel doorgaan met alles afkraken en overal over zeiken", zei ik op een dag, "maar je kan nu ook je kansen pakken en er wat van proberen te maken". Er waren een paar mensen die het begrepen en die later zeiden, dat toen de knop bij ze was omgegaan.

In totaal heb ik daar anderhalf jaar met tussenpozen gewerkt. De Oost-Duitse leraren, meestal officieren uit de NVA, namen het van ons over.