Eric Beauchemin (Wereldomroep) vaart niet mee op de Gazaboot

"Ik heb nog nooit zo’n gesloten organisatie gezien als de Stichting Nederland-Gaza"

Bron: wereldomroep

Een handjevol Nederlandse activisten vertrekt dinsdag uit Griekenland richting Gazastrook. Ze gaan mee met een protestvloot, die de Israëlische blokkade van het verarmde stukje Palestijns gebied wil doorbreken met hulpgoederen. Eric Beauchemin volgde de voorbereidingen.

De afgelopen drie maanden was ik van plan om met de activisten mee te varen en verslag te doen van hun tocht. Maar na een week in Griekenland heb ik alle vertrouwen verloren in de Stichting Nederland-Gaza, die verantwoordelijk is voor de Nederlandse boot.

Gesloten organisatie
Bij onze eerste ontmoeting op het eiland Corfu ging het gelijk al mis. Eén van de organisatoren was woest omdat een Nederlandse journalist informatie zou hebben gelekt naar de Telegraaf. Niemand is zo open als de Free Gaza Movement, verklaarde ze verontwaardigd.

Ik heb 25 jaar als journalist gewerkt, maar ik heb nog nooit zo’n gesloten organisatie gezien als de Stichting Nederland-Gaza. Dat bleek ook toen ze na de welkomstboodschap de regels aan ons uitlegde. Veel punten waren niet-onderhandelbaar. 'Als je dat niet accepteert, kun je niet met ons mee.'

Onnodige tweedeling
Ik was van plan een videoverslag te maken van de verplichte tweedaagse training, om te laten zien hoe de activisten zich voorbereidden. Maar de organisatie verbood de toegang tot tal van onderdelen. Samen met andere aanwezige journalisten legde ik uit dat we de beelden nodig hadden om ons werk te kunnen doen.

Daar wilde ze niets van weten. 'We hebben gewerkt met CNN, Al Jazeera, BBC... Niemand was zo veeleisend als jullie Nederlandse journalisten.' Uiteindelijk was er een hoofdelijke stemming. De activisten stemden tegen berichtgeving over die onderdelen van de training. In onze ogen was daarmee een onnodige tweedeling gecreëerd.

Riskante trip
We begonnen ons geloof en vertrouwen in de organisatie te verliezen, wat toch essentieel is als je deel uitmaakt van zo'n riskante trip. Tijdens de vorige Freedom Flotilla, in 2010, kwamen negen Turkse opvarenden om het leven, toen de Israëlische marine hun schip enterde en er gevechten uitbraken.

Dat ik mee wilde, had ermee te maken dat er dit keer ook een aparte Nederlandse boot zou zijn. Ik had gehoord dat daarop zo'n dertig deelnemers zouden meevaren, waaronder een aantal BNers. Een delegatie van 20 Italianen zou ook meegaan.

Verplichte blijdschap
Ik bezocht allerlei bijeenkomsten in Nederland. Ik moest gescreend worden, omdat - zo werd me verteld - zoveel mensen mee wilden. Toen de organisatoren me lieten weten dat ik was uitverkoren om met een select gezelschap de tocht te maken, voelde ik me dan ook verplicht om mijn blijdschap te tonen.

Achteraf lijkt het allemaal boerenbedrag. Er was geen 'select gezelschap' en ook doen er met Freedom Flotilla 2 helemaal geen BNers mee. In plaats van 32 Nederlandse deelnemers heeft de organisatie er met moeite 10 bij elkaar geschraapt: acht activisten en twee documentqire makers.

Wie betaalt?
Maandag besloten overigens nog twee journalisten om te bedanken voor de eer, voordat de boot zelfs maar was uitgevaren uit de haven van Corfu. En ondertussen proberen we al vanaf het begin erachter te komen wie de Nederlandse boot nu eigenlijk betaalt.

Zelfs op vragen over de energievoorziening aan boord - nodig om mijn satellietverbinding op aan te sluiten - kreeg ik steevast dezelfde reactie. 'Dat laat ik je nog wel weten' of 'we hebben geen idee'. Op de antwoorden zit ik nog steeds te wachten.

Openluchtgevangenis
Zelf ben ik tweemaal in Gaza geweest. Ik heb met eigen ogen kunnen zien waarom mensen het een openluchtgevangenis noemen: niemand erin en niemand eruit. Zo was ik op een middag aan het strand met een Palestijnse kleermaker, wiens zaak failliet was gegaan door de blokkade.

De kleermaker vertelde me dat hij elke dag aan het strand te vinden was. Ik vroeg hem of dat misschien was omdat de zee voor hem een symbool was geworden van vrijheid. Hij lachte en wees naar de horizon. Daar lagen Israelische marineschepen.

Veel geluk
Het idealisme dat ik de afgelopen week zag bij de deelnemers aan de Gazavloot heeft me verrast. Ik vind het heel bijzonder dat er nog altijd Nederlanders zijn die desnoods hun leven willen geven voor de goede zaak. Of ze daarmee iets bereiken is een andere vraag. Maar nog veel verontrustender vind ik hun naïviteit.

Maandagmorgen had ik een laatste ontmoeting met de deelnemers. Ik zei tegen ze dat ze ik vond dat ze de organisatie niet moesten vertrouwen, na alles wat er was gebeurd. Maar ze waren onverzettelijk: het doel waarvoor ze gingen was veel te belangrijk. 'We gaan de blokkade doorbreken en de bevolking van Gaza helpen.' Ik wens ze een goede reis en veel geluk.