Schlomo Sand, de schrijver van het boek "De uitvinding van het Joodse Volk" komt naar Amsterdam en geeft een lezing in een zaaltje met de treffende naam "De Liefde". Alle Pro-Pal-activisten, Andere Joodse Geluiden en Palestijnen komen haastig aangerend om het interessante verhaal te horen: Joden bestaan helemaal niet. Waar maken we ons druk over? Natuurlijk zijn de geachte bezoekers van de lezing in de overtuiging een medestander in hun strijd tegen de zionistische entiteit gevonden te hebben. Een hoogleraar die het bestaan van zijn eigen volk ontkent, dat is bijna net zo mooi als een Holocaustoverlevende die zegt dat Israel slecht is. Zinderend van verwachting zitten ze in de zaal en denken bij zichzelf: Zeg het Schlomo, Zeg het.
De enkele kritische gasten, die toch wel eens willen weten wat de geachte hoogleraar uit Tel Aviv te vertellen heeft, worden met argusogen bekeken. Ze zullen dit mooie feestje toch niet gaan verstoren met kritische vragen? Dit mooie linkse festijn van gelijkdenkenden moet vooral zonder kritische vragen plaats kunnen vinden, in dit van eigengelijk doordrengde en gezellige progressieve honk in Amsterdam. Alleen de geachte ex-SP-senator Anja Meulenbelt mag foto's maken en springt al van blijdschap op en neer tussen de rijen enthousiaste Palestijnenvrienden.
Schlomo Sand ziet er uit als een docent Culturele Antropologie aan de UVA in de jaren tachtig. Hij vond het niet nodig zijn hemd even te strijken, of wat nog beter is: Te laten strijken. Hij heeft dezelfde ongeinteresseerde en slechtgehumeurde blik die ik zo goed ken van universiteitsdocenten in mijn jeugd. Het leven stelt hem steeds teleur, lijkt hij te willen uitdrukken. Het is ook niet gemakkelijk voor hem, als Jood in een Joods land te leven en les aan een Joodse universiteit te geven en dan na het lezen van veel moeilijke boeken, tot de conclusie te moeten komen dat jezelf helemaal niet bestaat. Nog erger, dat er helemaal geen Joden bestaan. Het leven kan zo hard zijn.
Elk volk, elke natie, elk land, ontleent zijn identiteit en het 'bij elkaar houden' aan mythes over die eenheid en wordt zo in stand gehouden. In Nederland zijn de bekende mythes die ons Nederlander maken, dat we heldhaftig tijdens de tachtigjarige oorlog , als geuzen tegen de Spanjaarden gevochten hebben. Dat ons koningshuis afstamt van de Vader des Vaderlands, Willem van Oranje. Dat de zeerover Piet Heijn een hele toffe man was. Dat ons koningshuis, zijnde de oude koningin Wilhelmina en Prins Bernhard zich in de oorlog tegen de nazis verzet hebben.
Ook andere landen hebben zo'n heldhaftig gestyleerd verleden, waar je zeker geen wetenschappelijk onderzoek naar moet verrichten, want dan valt het helemaal in duigen. Nationalisme heeft meer met religie en fantasie te maken dan de inwoners van een land wensen te geloven. Vandaar ook dat de opmerking van Maxima, dat de Nederlander niet bestaat, bijzonder slecht viel. Dat had ze natuurlijk niet zelf bedacht, maar gehoord van Andree van Es, toenmalig PSP-Abgeordete en tot voor kort wethouder van Amsterdam. Als je "Weg met ons" wil roepen, dan kan je lid van Groenlinks worden of een goed boek van Schlomo Sand lezen.
Schlomo Sand beweert dus dat het Joodse Volk helemaal niet dwars door de Rode Zee, naar het Beloofde Land is gewandeld. Het dansen om het Gouden Kalf, daar heeft de geachte geleerde ook geen wetenschappelijk bewijs voor kunnen vinden. De verdrijving van de Joden door de Romeinen, uit het Heilige Land, dat is ook niet waar, want niet door de Romeinen opgeschreven. Nog even en hij roept nog dat God niet bestaat.
De aanwezigen in het kleine dampende zaaltje genaamd "De Liefde" zitten gespannen te wiebelen op hun stoel. Nu gaat Schlomo Sand natuurlijk zeggen dat, als dat allemaal niet waar is, de uittocht, de verdrijving, het uitverkoren zijn door God, dat Israel ook niet mag bestaan. Logisch. Helaas stelt Schlomo Sand ze hevig teleur. Hij is namelijk van mening dat de Joden niet bestaan, dat hij geen Joods wil zijn, dat hij wil dat de term "nationaliteit Joods" uit zijn paspoort verdwijnt, dat hij een ex-Jood wil zijn, net als iemand kan zeggen dat hij ex-Rooms-Katholiek is. Treffender dan afgelopen donderdag in Amsterdam kan het begrip "Judische Selbsthass" niet beschreven worden. Maar we leven in een democratisch land en hij mag dit gewoon zeggen.
Qua Israel heeft Schlomo Sand een zeer originele oplossing bedacht: De Tweestatenoplossing. Geef de Arabieren een stukkie land en ze zullen tevreden op hun lauweren kunnen rusten en eindelijk iets voor zichzelf opbouwen. Schlomo Sand is helemaal niet tegen Israel. Hij is er trots op Israeli te zijn, ook al zou hij liever willen dat het een multi-ethnische staat van Joden en Arabieren wordt. Dit is trouwens voor een linkse Israelische wetenschapper geen ongewoon standpunt. Eigenlijk is Schlomo Sand heel gewoon en zijn de toehoorders die van hem, een Israelisch staatsburger, willen horen dat Israel niet mag bestaan, een beetje abnormaal.
Wel Israeli en Geen Jood. De wonderen zijn de wereld nog niet uit. Dit zijn de commentaren op de Facebook site van de ex-senator:
Max van Lingen (Int. Socialisten): "(...) Maar, vervolgens geeft hij (Schlomo Sand) ook aan dat er wel zoiets kan zijn als een volk dat verenigd wordt door een gemeenschappelijke cultuur die zich heeft ontwikkeld vanuit een geloofsgemeenschap. Hij noemde specifiek de term 'Jiddisch volk'. Daarom noemt hij zich wél Israeli en niet joods. Omdat hij wel denkt dat er in Israel een gemeenschappelijke cultuur is, waarin mensen onder andere dezelfde taal (Hebreeuws) spreken. Maar daarmee komt hij wel in de problemen omdat hij daarmee de term 'Israeli' baseert op de Joodse inwoners van Israel, waarmee hij het exclusieve Joodse karakter impliciet bevestigt, terwijl hij zegt hiertegen te zijn. Want van een gemeenschappelijke Palestijnse en Joodse cultuur is volgens mij geen sprake.
(...)
Al met al een hoop interessante gedachtes waar we zeker verder over na kunnen denken. Met respect voor de identiteit van mensen, maar tegelijkertijd met oog op de politieke implicaties die de 'uitvinding van het Joodse volk' heeft."
Mara Matthyssens: "Andersom was logischer geweest"
Toen kwamen nog de opmerkingen van de Nederlandse wetenschappers, zoals hoogleraar Evelien Gans, die zei dat Schlomo niet mocht zeggen dat het antisemitisme in het Europa van nu, aan het afnemen is. Eigenlijk mag Schlomo Sand helemaal niks zeggen en toch doet hij het, omdat het kan.
Verder was het een hele gezellige avond en keerden de aanwezigen tevreden huiswaarts.
