Donald Trump's "Deal of the century" verhit de gemoederen

Het had zo mooi kunnen zijn. Een plannetje voor het Midden-Oosten, jij die kant op en jij die kant op en opgelost. Door alle emoties die het plan "Deal of the Century" oproept, zien we de details niet eens meer.

Aanstaande zondag 14 juni, wordt er een demonstratie tegen de "Deal of the Century" gehouden op het Museumplein. (14:00 uur). Door het grote aantal sprekers, wel twaalf in totaal, wordt de indruk gewekt, dat iedereen en zijn malle moer tegen het Plan Trump is. Toch zorgt het plan van Donald Trump voor verdeeldheid onder de Arabieren in Israël en de rest van het Midden-Oosten. 

In Israël zelf zorgt de dreigende annexatie van 30% van het gebied oostelijk van de hoofdstad Jeruzalem voor een splitsing in de gelederen van de vredesbeweging. Vorige week werd er door honderden inwoners van Tel Aviv tegen annexatie gedemonstreerd. De radicale linkse groep van Ronnie Barkan, die ook in nauw contact met Frank van der Linde en Ayala Levinger (Pro-Palestina Damgroep) in Nederland staat, wijst deze demonstratie nadrukkelijk af. Hij stelt dat iedereen die in Israël woont zich tegen het zionisme moet keren. Kleine cosmetische veranderingen wijst hij af. Met andere woorden:  Ronnie Barkan is zelf Israëliër en hij woont blijkbaar in Israël, maar hij wijst het zionisme af.

De Arabieren die in het gebied van de Palestijnse Autoriteit rond Ramalah wonen, zijn ook niet erg enthousiast voor demonstraties. Tenslotte is annexatie van delen van Judea slechts een ambtelijke symbolische handeling, aangezien het Israëlische leger dit gebied reeds beheerst. Vorige week moesten burgers in Ramalah met dwang en beloftes naar een demonstratie gestuurd worden, anders waren er veel minder dan tweehonderd demonstranten gekomen.

De VPRO zond een interview met Ties Brock, die een persconferentie in Ramalah had bijgewoond, uit. Hij sprak over de taktiek van de verschroeide aarde door de Palestijnse Autoriteit. Er wordt gedreigd na een annexatie, alle betrekkingen met Israël op te zeggen, geen lonen meer uit te betalen en de zorg aan bewoners niet meer te verlenen. Daardoor zou de PA nutteloos worden. Een dreiging van een regime in de verdrukking. De Palestijnse Authoriteit met de zetel in Ramalah, is misschien nog wel banger voor Hamas, dan voor Israël. Dat is de laatste tien jaar ook de reden voor het uitstellen van verkiezingen. 

Vanuit de HAMAS-geleide regering in Gaza komen ook matte berichten, aangezien deze beweging geheel Israël van de kaart wil vegen en zich niet kan opwinden over een kleine ambtelijke ingreep zoals annexatie. Toch zou Gaza het meest van het plan Trump profiteren. In de "Deal of the Century" is namelijk plaats voor twee industriële zones langs de grens met Sinaï, waardoor de economische slagkracht zou kunnen toenemen.

De Israëlische regering maakt zich intussen zorgen over de kosten die een annexatie misschien met zich mee zou brengen. De kosten voor de extra grensbewaking, de extra benodigde politietroepen en andere veiligheidsmaatregelen, zouden tot vijftien miljoen dollar per jaar kunnen oplopen. De verslechterde verhouding met de Europese Unie en Jordanië zijn daar nog niet bij inbegrepen.

Een andere zorg betreft het eventueel toenemende terrorisme. Aan de kant van Gaza zijn die terroristische acties nooit opgehouden, maar wat gaat er in Ramalah gebeuren? Toen president Abbas het veiligheidspakt met Israël opzegde, vreesden sommigen een escalatie. Nu blijkt echter dat de soep niet zo heet wordt gegeten als die wordt opgediend. Vorige week verhinderde de Palestijnse Autoriteit een aanslag tegen het Israëlische leger. Langs de kant van de weg werden pijpbommen ontmanteld.

Het huidige voorstel van Donald Trump, dat vrede in het Midden-Oosten zou moeten brengen, is afgestemd met Arabische staten zoals Saoudi Arabië, Bahrein, de Arabische Emiraten en Marokko. Het wordt echter door Arabische staten gezien als startpunt voor onderhandelingen. Een éénzijdige anexatie van een deel van Judea, door premier Netanyahu, was daarbij niet voorzien. De haat van deze Arabische staten tegen Iran is echter nog steeds groter dan de liefde voor de Palestijnen.

Een complicatie bij de verhoudingen tussen Israël en de Europese Unie is, dat de geplande annexatie mogelijk de eenheid van de Europese Unie doorbreekt. De goedkeuring van annexatie door Hongarije is daar al een goed voorbeeld van. Tot nog toe leunden de Europese staten lui en gemakkelijk achterover en hielden vast aan een tweestatenoplossing die al lang door de realiteit is ingehaald. Door de moeilijke besluitvorming loopt de Europese Commissie achter de nieuwe feiten, zoals gecreeërd door Donald Trump aan.

De gedifferientieerde realiteit, van een Palestijnse Autoriteit die onmachtig is, Hamas die niet wil onderhandelen en Arabische staten die de steun van de Verenigde Staten nodig hebben, is moeilijk aan de demonstranten van zondag 14 juni op het Museumplein uit te leggen. Het s ook de vraag of zij zich in deze materie wil verdiepen. De eenvoudige leus: "Free Palestina; Boycot Israël" laat slechts haardragendheid zien. Het enige standpunt dat deze demonstranten met de Joodse bewoners van Judea gemeenschappelijk hebben is, dat er niet langer wordt geloofd in een tweestatenoplossing.