De Indianen van Noord-Afrika, zo mag je ze gerust noemen. Er zijn meer Cultureel Antropologische studies aan deze stoere woestijnridders gewijd dan er sociaal-maatschappelijk werkers in 020-Gaza gelegerd zijn. Ga er maar aan staan!
Geen wonder dus, dat door die Cultureel Antropologen legio mythes over de Indianen van de Sahara de wereld in zijn geholpen. Touarags zouden geen woord voor het begrip "schuld" hebben. Touaregs zouden 23 verschillende woorden voor het begrip "woestijnzand" in leven houden. Elk met een eigen kenmerk: rul zand, nat zand, stuifzand....etc. Net een soort eskimos, maar dan met 
Jullie weten wel, dat ik tien jaar lang in Duitsland gewoond en gewerkt heb en de Duitse cultuur goed ken. Als ik dan als Cultureel Antropoloog zijnde op de Universität Göttingen kwam, of linkse medemensen van welke leeftijd of achtergrond dan ook tegenkwam en ik vertelde dat ik Diplom-Ethnologe was. dan duurde het geen twee minuten of het woord Touareg viel en een bewonderend zwijgen trad in. Duitse linkse mensen houden van Touaregs. Ik kan het niet anders zeggen.
Matriarchaat
Leuke natuurvolken houden soms een cultuur in stand die we zelf ook wel zouden willen hebben. Daarom hebben we de neiging de positieve kanten van die vreemde cultuur te overdrijven en de negatieve kanten onder het voetkleed te vegen. Daarom is het misverstand dat de vrouwen van de Touareg de macht zouden hebben en er een soort matriarchaat zou heersen een waanidee dat ik niet uit die Duitse koppen kan slaan. Het is waar: Touareg vrouwen dragen geen sluier, maar de mannen wel. Maar dat is eigenlijk meer omdat die te gekke kameelrijders de hele dag met hun kalashnikovs door het zand moeten ploegen en geen zand in hun strot willen krijgen. De vrouwen zitten intussen in hun tent en koken een potje. Dus die hoeven die sluier helemaal niet. Vrouwen van andere berbervolken dragen ook geen sluier, omdat de islamisering en arabisering grotendeels aan hen voorbij is gegaan of pas heel laat op gang gekomen.
Matrilineair
De Duitse ethnologen verwarren matrilineair met matriarchaat. De familielijnen van de Touaregs worden vastgelegd via de vrouwelijke lijn. Dat wil dus zeggen dat je de naam van je moeder meekrijgt. Maar dat heeft niets of heel weinig met machtsverhoudingen te maken. Eigenlijk is er Cultureel Antropologisch gezien geen enkele samenleving te vinden waar de vrouwen de macht in de samenleving hebben. Dat mag ook wel eens gezegd worden.
Ik vertelde op de Universität Göttingen over mijn onderzoek onder de Kroumirs in Tunesië, ook een soort berbers, dus ik weet waar ik het over heb, maar de reacties waren voor mij teleurstellend. De Duitse Antropologen zijn namelijk tegen veldonderzoek. Ze baseren hun kennis van en bewondering voor de Touaregs op enkele boeken die ooit door Duitse onderzoekers zijn geschreven. Veldwerk beschouwen ze als ongewenste inmenging in de levenswijze van deze onbevlekt ontvangen Touaregs. Ik kreeg dan ook in 1983 veel kritiek op mijn studie: "Changements locale dans une village Tunesiën" . Want dat kon ik allemaal helemaal niet weten, want ik keek er met een "Westerse Bril" naar en bovendien: Hoe wist ik dat die berbers het wel zagen zitten dat ik met mijn vooringenomen standpunten daar onderzoek kwam verrichten.
Dat hinderde de geachte Duitse collega s echter niet alle linkse- en idealistische sociale opvattingen over de maatschappij en de relatie tussen man en vrouw in het bijzonder, op de Touareg te projecteren. De Touareg samenleving zou egalitair zijn. Er zouden geen leiders zijn. De vrouwen zouden de macht hebben en ga maar door. Als je goed naar Mouammar Khadaffi luistert, dan hoor je veel van deze opvattingen weer terug. Daarom hebben vele anarchistische- en trotskistische groepen jarenlang veel bewondering voor deze geestelijk leider van de Lybische revolutie gehad. Khadaffi heeft zelfs extreem-linkse groepen in Europa ondersteund en de vrouwen van de stakende Britse mijnwerkers gingen in de jaren tachtig graag bij hem op bezoek.
Door mijn veldonderzoek bij de Berbers van de Kroumerie weet ik natuurlijk dat al deze sociale projecties grote onzin zijn. Berbers zijn gewone mensen die stelen, bedriegen en macht uitoefenen net als alle andere prachtvolkeren van deze wereld. Als je niet uitkijkt gooien ze met stenen naar je. Maar dat heb ik zelf nooit gemerkt.
2 comments:
Al die kinderen aan de Universiteit waarvan sommigen al hoogleraar zijn of zelfs professor, verkeren in de ban van die dwaze Rousseau. Dat werkt zo: Iemand die netjes zijn leven op orde heeft, elke dag op tijd komt en zijn rekeningen betaalt, die is heel erg verdacht. Als deze persoon ook nog een hoog inkomen heeft dan moet hij wel een misdadiger zijn. Want hij is ontwikkeld, slim en capabel. Daartegenover staat de chaoot die drie keer in de week een afspraak vergeet, niet goed kan tellen, allemaal domme dingen doet, drie affaires tegelijk afwikkelt en zich in de schulden steekt. Omdat die laatste figuur ronduit niet in staat is zijn leven in de hand te nemen moet hij wel onschuldig zijn. En de eerder beschreven volwassene is de schuld. Snap je?
Zo'n woesteling in de woestijn, ja dat is natuurlijk het toppunt van onschuld. Een boekhouder in een mooie auto met een leuk gezin, ja, dat is natuurlijk het kwaad zelf.
Ja ja Kees mooi geschreven: De Berbers van Krommenie.
Ze stelen net als in alle andere prachtsteden, toch?
Post a Comment