Verschillende bekende Nederlanders, zoals Roel van Duin, Derk Sauer, Abram de Swaan en leden van het Nederlands Auschwitz Comité, vragen zich verontwaardigd af, waarom de voormalige Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD) hen jarenlang volgde en veel informatie over hen verzamelde. Het Parool schrijft zelfs een hele serie over het thema. Voor zover de bespioneerde niet meer leeft, zijn er nu weer anderen die verontwaardigd zijn. Het communistische tijdschrift Jacobin schrijft bijvoorbeeld over het BVD dossier van de RAF advocaat Pieter Herman Bakker Schut (1941-2007).
De dossiers van overleden mensen kunnen ingezien worden, maar de krant heeft de medewerking van de nog levende bespioneerde wel nodig. Ik kan mij voorstellen dat de socioloog Abram de Swaan niet zelf op het idee kwam zijn BVD-dossier in te zien, maar dat de krant hem op een idee bracht. Het is toch jammer dat Abram op het einde van zijn leven toch nog zo verdrietig wordt, vanwege informatie die hij normaal gesproken nooit tot zich had willen nemen.
| “Ook van zijn reizen naar Cuba doet de dienst verslag. Voor Het Vrije Volk maakt De Swaan in 1968 een verslag van een decennium revolutie op het Caribische eiland. Als 26-jarige interviewt hij de Cubaanse leider Fidel Castro, een foto van de voormalige guerrillastrijder en de net afgestudeerde politicoloog verschijnt op de voorpagina van de krant. Via een informant weet de BVD dat deze foto ook in De Swaans woonkamer hing.“(Parool 17-02-2024) |
Ik heb mijn eigen BVD dossier in het Nationaal Archief, op 26 september 2023 , mogen inzien en ik ben er juist heel blij van geworden. De BVD is de enige instantie die mijn revolutionaire potentieel en mijn waarde voor de revolutionaire beweging op waarde heeft weten te schatten. Van 1980 tot 1991 ben ik nauwlettend in de gaten gehouden en dat staat allemaal op papier. Op 26 mei 1987 hield ik bijvoorbeeld op een bijeenkomst van OVA (overleg van anarchisten) , in het gebouw van de Universiteit van Amsterdam, een lezing over het thema “De weg, de waarheid en het leven”. In die toespraak werden de geschiedenis en de verschillende stromingen van het anarchisme uitgelegd. Na de lezing hebben de dames en heren anarchisten het niet nodig gevonden op ook maar enige wijze te reageren, het vertelde te bekritiseren of toe te juichen. Dan is het toch goed om zesendertig jaar later te merken dat de ambtenaren van het Ministerie van Binnenlandse Zaken wél geïnteresseerd waren. Mijn lezing werd minutieus genoteerd en in mijn dossier gestopt.
Een ander gevolg van mijn inzage in het eigen BVD-dossier is, dat ik nu weer contact met andere oud-anarchisten kan opnemen. Ik heb ze tenslotte iets te vertellen. Ik belde een vroegere activist op en vroeg hem hoe het kon, dat een gesprek dat ik op of rond 1 augustus 1987 met hem had, letterlijk in het BVD rapport is opgenomen. Het gesprek ging over een inval bij het tijdschrift BLUF en over een rapport van de BVD dat daarbij in beslag werd genomen. Blijkbaar waren de ambtenaren van de BVD ook erg geïnteresseerd in informatie die over henzelf ging. We zijn tot de conclusie gekomen, dat de telefoon was afgeluisterd, of dat er een microfoon was aangebracht. Het was wel gezellig om mijn vroegere vriend weer te spreken.
Bij het lezen van het BVD-rapport valt op dat er namen van krakers worden doorgegeven, maar de BVD-ers willen dan weten wie het precies is. De naam Kees wordt dan doorgegeven en er wordt bij verteld dat Kees op de Madurastraat te Amsterdam woont. Ze gaan dan eerst onderzoeken op wiens naam het telefoonnummer staat. Dat levert niks op. We schrijven dan al februari 1983 en nog weten de dames en heren BVD-ers niet wie Kees precies is. Ik ben dan al voorbereidingen aan het treffen om af te reizen naar Tunesië om mijn antropologische leeronderzoek tot een goed einde te brengen. Een informant geeft de naam “Kees Puiaart” door. Deze “Kees Puiaart” zou op een anarchistische drukkerij werken. Ik heb de directeur van die drukkerij gebeld en die zegt nu, in 2024, dat die naam niet bekend is. Intussen wel weer met hem gepraat en binnenkort gaan we koffie drinken. Zo brengt de BVD toch weer mensen samen. Ik begrijp echt niet waar Abram de Swaan en Derk Sauer over klagen.
Als de geobserveerde verhuist, dan krijgt de districtscommandant van politie een melding met een lijst van mensen, waarin precies staat waarom ze worden geobserveerd. Een voorbeeld van zo’n melding is:
| Ter verwerking in uw persoonscartotheek , doe ik u in de bijlage een aantal gegevens toekomen van in uw gemeente/district woonachtige personen, bijgewerkt tot 31 december 1985. Hoofd Centrale Documentatie namens deze J. van Leeuwen |
Niet alle namen zijn weggelakt en daardoor weet ik dat een ‘Initiatiefnemer “CPN-werkgroep-Marxisme en klassestrijd”’ uit Amsterdam-West zelfs in 1986 nog verdacht is. Dat stond dus op hetzelfde rapport aan de commandant van politie waar ik ook op sta. Dat is ook de reden dat Derk Sauer, Abram de Swaan en sommige leden van het Nederlands Auschwitz Comité van de jaren vijftig tot zeventig zijn geobserveerd. Ze hebben zich op de één of andere manier met marxisme, de CPN of de PSP ingelaten. Daar kan je heel verontwaardigd over doen, maar in het licht van de Koude Oorlog is het helemaal niet vreemd.
Mijn eigen rapport eindigt in 1991, als de Luchtmacht Inlichtingen Dienst aan de BVD vraagt of er nog nieuwe gegevens aan mijn dossier zijn toegevoegd. Binnen de BVD gaat de aanvraag dan via minstens drie bureaus en eindigt dan met de opmerking: “Geen nieuwe gegevens bekend”. Daarna heerst stilte op de burelen. Ik ben dan intussen al vader van twee kinderen en ben uit Amsterdam vertrokken naar Duitsland. Voor de geïnteresseerde lezer die zich afvraagt waarom de Luchtmacht Inlichtingen Dienst dit wilde weten, klap ik even uit de school over de activiteiten van mijn eigen netjes links gebleven vrouw. Zij maakte als Duitse advocate in die periode testamenten voor de soldaten van de 5e Groep Geleide Wapens (5 GGW) te Stolzenau (Duitsland). In die tijd moest een eenheid naar Turkije om de patriot-raketten te bedienen. Blijkbaar werd zij ook gescreend.
De observatie door de BVD heeft mij nooit belemmerd in mijn carrière. Ik heb op de luchtmachtbasis in Stolzenau als leraar maatschappijleer gewerkt. Later heb ik bij de Gemeente Amsterdam als ICT-expert gewerkt. Dat kan ik nu allemaal mooi nalezen in mijn eigen BVD-rapport, waar tot aan 1 januari 2066 verder niemand bij kan. Misschien hebben mijn kleinkinderen er later nog iets aan!
No comments:
Post a Comment